- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

ترجمه استاد فولادوند یا استاد خرمدل؟

میراث مکتوب – ترجمۀ قرآن مجید به قلم استاد محمدمهدی فولادوند که در بهمن ۱۳۷۳ برای اولین بار به زیور طبع آراسته شده است، از برگردان‌های موفق قرآن کریم است که به تأیید چند تن از فضلای قرآن‌شناس حوزه علمیۀ قم رسیده و ویراستار فنی آن استاد بهاءالدین خرمشاهی است. چاپ دوم در سال ۱۳۸۴ در قطع وزیری توسط چاپخانه بزرگ قرآن کریم در قم صورت گرفته است. متن قرآن ترجمه شده منطبق با قرائت عاصم به روایت حفص و به خط عثمان طه است.
یکی از ترجمه های ارزنده قرآن کریم، ترجمه در درون تفسیر دکتر مصطفی خرمدل با عنوان «تفسیر نور» است. این ترجمه که برای اولین بار در سال ۱۳۷۱ انتشار یافته، تاکنون شش بار توسط نشر احسان به چاپ رسیده است. چاپ ششم در سال ۱۳۸۴ در قطع وزیری منتشر شده است. متن آیات در این تفسیر منطبق با قرائت عاصم به روایت حفص، و به خط عثمان طه است.
روش ترجمه در ترجمه فولادوند، روش جمله به جمله یا هسته به هسته و حد وسط ترجمه تحت اللفظی و تفسیری است؛ یعنی ضمن مطابقت ترجمه با متن مقدس قرآن کریم و آوردن معادل برای واژه ها و حتی تأکیدهایی که در زبان عربی و قرآن کریم فراوان، و در زبان فارسی کمیاب است، جملات و خصوصیات لفظی زبان مبدأ بازسازی و معانی و مفاهیم در قالب جملات فارسی به طور روان و شیوا و منطبق با ساختار زبان فارسی بیان گردیده است.
خرمشاهی در این زمینه می گوید: «پایبندی مترجم به اصل دقت به حدی است که اگر خواسته است حتی یک واو را بر متن بیافزاید آن را درون قلاب قرار داده است. افزوده تفسیری این ترجمه ۲ تا ۳ درصد است».
در ترجمه خرمدل، روش ترجمه روش تفسیری است. در این ترجمه مترجم اگر چه در توضیحات مقدماتی ادعا دارد بخشهای تفسیری از ترجمه تفکیک شده و مرز تفسیر و ترجمه مشخص است ولی در بخش ترجمه گاهی مقید به ترجمه جمله به جمله نیست و برای روانی و تفهیم معانی قرآنی، مفهوم و مضمون جمله و مفاهیم تفسیری را بیان کرده است. همچنین گاهی کلمات و جملاتی را بدون اینکه از بخش ترجمه جدا شده باشد بر متن اصلی افزوده است که معادل قرآنی ندارد.
آنچه خواندید، خلاصه‌ای است از مقاله‌ای با عنوان «مقایسه‌ای بین دو ترجمه فارسی از قرآن کریم، ترجمه فولادوند و خرمدل»، نگاشته مهین تاج سعادت که در صفحه ۴ نشریه ترجمان وحی به چاپ رسیده است.
ترجمان وحی (نشریه تخصصی موسسه فرهنگی ترجمان وحی) شماره سی ام؛ به صاحب امتیازی سازمان اوقاف و امور خیریه؛ به مدیریت و سردبیری محمد نقدی؛ در قطع وزیری؛ با ۲۰۲ صفحه؛ به بهای ۱۸۰۰۰ ریال منتشر شده است.
معرفی نشریه از زکیه بیات
[1]
[2]