- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

یک روش درون یابی برای محاسبۀ مطالع مایل در دورۀ اسلامی

میراث مکتوب – در نجوم یونان باستان و دورۀ اسلامی دو دسته روش متمایز مشاهده می شود. در یکی که معمولاً برگرفته از الگوی هندسی است، توابعی از متغیرهای پیوسته به کار می رود. دستۀ دیگر، دنبالۀ اعداد گسسته را به کار می گیرد و آن ها را فقط به کمک چهار عمل اصلی، ولی گاهی با مهارت و پیچیدگی قابل توجه دستکاری می کند.

گاهی این دو نوع روش در کنار هم در نوشته ای ظاهر می شود. بحث حاضر دربارۀ مطالع مایل در زیج اشرفی است که در اوایل قرن هشتم هجری در شیراز نوشته شده است. مؤلف آن محمد بن ابی عبدالله سنجر کمالی معروف به سیف منجم بود و اثرش در نسخه ای یکتا به شمارۀ 1488 در کتابخانۀ ملی پاریس نگهداری می شود.

متن کامل این مقاله نوشتۀ جواد همدانی زاده به ترجمۀ آریان مولانیان که در شمارۀ 8 دوفصلنامۀ میراث علمی اسلام و ایران (سال چهارم، شمارۀ دوم، پاییز و زمستان 1394) منتشر شده است اینجا [1] بخوانید.

[2]
[3]