میراث مکتوب – جلال الدین عتیقی پسر قطب الدین شاعر، از شاعران قرن هشتم و از معاصران اولجایتوخان و ابوسعید بهادرخان بوده است.
او با خواجه رشیدالدین فضل الله و پسرش غیاث الدین محمد رابطه داشته است. قصۀ مناظرۀ آهو، اثر این شاعر، خطیب و واعظ برجستۀ دورۀ ایلخانان نیز از جمله مناظرات ارزندۀ به جامانده از قرن هشتم هجری است. در این مناظره نگاه او این است که عالم بر اساس یک سلسله نظام علی و معلولی اداره می شود، کسی بر اسرار قضا آگاه نیست و در نهایت سرمنشأ تمام امور در دست خداوند است. این اثر به لحاظ زبانی، ادامۀ سبک خراسانی است و به لحاظ معنی و محتوا بیانگر نوع نگرش جلال الدین عتیقی به نظام خلقت است.
هدف اصلی پژوهش حاضر، معرفی و تصحیح این مناظره است که تنها نسخۀ منحصر به فرد آن در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی نگهداری می شود. تاریخ تحریر این مناظره با توجه به ترقیمۀ نسخه به سال 721 ه.ق در سفینۀ تبریز است و ظاهراً در زمان حیات شاعر کتابت شده است.
متن کامل این مقاله نوشتۀ مرتضی چرمگی عمرانی و علی اکبر رمضانی که در شمارۀ جدید پیام بهارستان، سال هفتم، شماره 25 منتشر شده است را اینجا [1]بخوانید.