میراث مکتوب – سیزدهمین شمارۀ مجلۀ سهیل به تازگی در اسپانیا منتشر شده است. این شماره شامل مقاله ای از پویان رضوانی، پژوهشگر تاریخ علم، دربارۀ پیشینۀ به کارگیری شاخص آفتابی بر اساس دو متن (یکی پهلوی و دیگری فارسی) است. در چکیدۀ این مقاله چنین آمده است:
نگارندۀ مقاله ابتدا با تمرکز بر فصل بیست و یکم کتاب شایست ناشایست (یکی از منابع دینی زرتشتیان به زبان فارسی میانه) به چگونگی استفاده از طول سایۀ شاخص در تعیین اوقات نمازهای روزانۀ زرتشتیان پرداخته است. سپس این متن را با بخشی از فصل بیست و هفتم کتاب دایرةالمعارفگونۀ یواقیت العلوم و دراری النجوم که در نیمۀ دوم قرن ششم هجری به زبان فارسی نوشته شده و شامل اطلاعاتی دربارۀ تعیین اوقات نمازهای روزانۀ مسلمانان بر اساس طول سایۀ شاخص است، مقایسه کرده است. در این مقایسه، مقادیری را که در این دو متن برای طول سایۀ شاخص داده شده است، بر اساس مبانی نجومی ساعتهای آفتابی دوباره محاسبه کرده و مناسبترین عرضهای جغرافیایی متناظر با این مقادیر را یافته است. سرانجام با بر شمردن شباهتهای بین دو متن، امکان وجود پیوندی تاریخی بین آن دو را بررسی کرده، و افزون بر آن، امکان انتقال این شیوۀ زمانسنجی را میان چند تمدن کهن کاویده است.
- فایل این مقاله (به زبان انگلیسی) را اینجا [1]دانلود کنید.
دربارۀ مجلۀ سهیل
مجلۀ سهیل یکی از مجله های تخصصی در زمینۀ تاریخ علم در تمدن اسلامی است که انتشار آن از سال 2000 میلادی در بارسلون اسپانیا آغاز شده است. این مجله که تقریباً به صورت سالنامه منتشر می شود، از مهمترین نشریه های عرصۀ تاریخ علم است که همکاری سرشناس ترین پژوهشگران این رشته در انتشار آن، نشانگر ارزش علمی آن است.
برای آشنایی با مجله سهیل اینجا [2]کلیک کنید.