- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

تصحیح منطق الاسرار ببیان الانوار

ميراث مكتوب – حکمت و عرفان میراث گرانبهای فرهنگ ایرانی – اسلامی است که از زمان پیدایش تا کنون تاریخی پرفراز و نشیب را پشت سر گذاشته و امروز سرمایه های ارزشمند خویش را با سخاوت به ما سپرده است. زمانی می توانیم از این گنجینۀ بزرگ علمی و فکری بهرۀ کافی ببریم که ذخایر آن را به خوبی بشناسیم و با شیوه های علمی در آن متون تحقیق کنیم. امروز دامنۀ پژوهش های عرفانی سخت گسترش یافته و شمار زیادی از اهل فضل در زمینه های مختلف از جمله تاریخ، مبانی، آثار، شخصیت ها، تصحیح متن و زبان عرفانی به تحقیق مشغولند و یافته های خویش را در قالب کتاب و پایان نامه ارائه می کنند.

اگر تحقیقات عرفانی آسیب شناسی شود و مقتضیات جدید نیز مد نظر قرار گیرد، این حقیقت به خوبی معلوم می شود که مانند بسیاری از عرصه های علمی و تحقیقی، تحقیقات انفرادی و کوشش های شخصی هرچند در جایگاه خود با ارزش و سودمند است، برای تحقق اهداف بزرگ کافی نیست. برای رفع این کاستی ضرورت دارد مراکز تحقیقی با برنامه های مشخص و دارای اهداف روشن شکل می گیرد و با سامان بخشیدن به فعالیت های علمی در این حوزه آنها را هدفمند سازد و تحقیقات گروهی را رونق بخشید.

روزبهان بقلی شیرازی از عارفان و مؤلفان پرکار سدۀ ششم هجری است که آثار زیادی را تألیف کرده است. تألیفات او متنوع و پرشمار است و موضوعات مختلف از جمله فقه، حدیث، کلام، تفسیر، صرف و نحو و عرفان اسلامی را دربرمی گیرد. تعدد و تنوع موضوعات، طرح آراء تازه و تأثیرگذار و سبک نویسندگی روزبهان موجب شده تألیفات وی در میان آثار عرفانی سدۀ ششم هجری اهمیتی خاص پیدا می کند.

شیوۀ بیان روزبهان در منطق الاسرار مستقیم و صریح و مناسب برای تألیف یک متن تعلیمی است در حالی که زبان شرح شطحیات بر عناصر خیال و گاه عوامل عبارت پردازی استوار شده و فهم مقصود مولف را دشوار ساخته است. بدین سبب مناسب ترین راه برای آشنایی با دیدگاههای روزبهان بقلی دربارۀ شطح و شرح و تفسیر آن مراجعه به منطق الاسرار است. این موضوع بر میزان اهمیت منطق الاسرار در میان آثار روزبهان بسی افزوده است.

کتاب به عربی نوشته شده و موضوع اصلی آن شرح شطحیات عرفاست. روزبهان در مقدمۀ منطق الاسرار تصویر روشنی از انگیزه و روش خود در تألیف این کتاب به دست می دهد. وی دواوین و تصانیف اهل تصوف را خوانده و مجموعۀ موضوعات و مفاهیم آن تألیفات را در قالب سه علم بدین شرح دسته بندی کرده است:
علوم معاملات و ریاضیات و آداب مجاهدات، علوم معاملات و ریاضات و آداب مجاهدات که موافق با علوم شرع و قرآن و سنت است و علوم احوال و مقامات و مکاشفات.

منطق الاسرار ببیان الانوار تألیف روزبهان بقلی تصحیح دکتر سیدعلی اصغر میرباقری فرد و دکتر زهره نجفی در شمارگان 1100 نسخه، بهای 330000 ریال در قطع وزیری از سوی انتشارات سخن (مجموعه تحقیقات عرفانی) در سال 1393 منتشر شده است.

[1]
[2]