این نشست، دوشنبه، ۲۴ آذرماه ۱۴۰۴، با حضور تنی چند از مدیران سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و همچنین سید محمدرضا فاضل هاشمی، نسخهپژوه و مشاور علمی مرکز نسخ خطی آستان قدس رضوی، وحید توسلی، کارشناس پژوهش نسخ خطی این آستان مقدس و جمعی از اهل علم و هنر، در تالار اجتماعات مجتمع فرهنگی و کتابخانه امام رضا (ع) سبزوار، برپا شد.
این نشست علمی با هدف گرامیداشت هفته «پژوهش و فناوری»، با محوریت بررسی جایگاه علمی، فرهنگی و تاریخی سبزوار در میراث مکتوب و هنری جهان اسلام، بازشناسی میراث علمی، فرهنگی و هویتی سبزوار و تبیین نقش این شهر در شکلگیری تمدن اسلامی و گنجینه رضوی، اجرا شد.
جایگاه علمی کاتبان سبزواری
سید محمدرضا فاضل هاشمی در این نشست با اشاره به جایگاه علمی کاتبان سبزواری، گفت: کاتبان سبزوار فقط نسخهنویس و خوشنویس نبودند، بلکه از دانشآموختگان علوم دینی و فلسفی نیز محسوب میشدند و به همین دلیل نسخ خطی بهجامانده از این شهرستان از نظر علمی و محتوایی در سطوح بسیار بالایی قرار دارد.
در ادامه، وحید توسلی با اشاره به نقش منطقه بیهق و سبزوار در شکلگیری محتوای مذهبی حرم مطهر رضوی، اظهار کرد: محتوای حدیثی موجود در کاشیهای زرینفام اطراف حرم مطهر رضوی و همچنین کتیبههای حرم، به قطعیت از ناحیه بیهق و سبزوار، نشأت گرفته است.
وی همچنین با تشریح نتایج یک پژوهش تاریخی پیرامون ساخت حرم مطهر رضوی، افزود: بر اساس این پژوهش، کاشیهای زرینفام پیرامون مضجع شریف حضرت رضا (ع)، کهنترین سند مکتوب موجود در حرم مطهر رضوی است که در آنها تصریح شده تجدید بنای حرم مطهر رضوی تحت نظارت ابوالحسن علی بن محمد بن یحیی بن هبهالله الحسینی، انجام شده است.
کارشناس پژوهش نسخ خطی آستان قدس رضوی، ادامه داد: ابومحمد یحیی بن هبهالله حسینی، در منطقه بیهق از سادات خوشنام، متمکن و دانشمند به شمار میرفته و منصب نقابت شیعیان این منطقه را بر عهده داشته است. بر اساس شواهد تاریخی، به احتمال قریب به یقین، مقبره این شخصیت برجسته همان امامزاده یحیی سبزوار است.
برنامههای جانبی نشست
در حاشیه این نشست، نمایشگاه کتاب «شهر دانشوران بیدار» با ارائه آثاری از کتابخانه امام رضا (ع) سبزوار و همچنین نمایشگاه خوشنویسی آیات قرآنی به همت انجمن خوشنویسی سبزوار نیز، برگزار شد.
کتابت آیات قرآن کریم توسط علیاکبر زرقی، رئیس انجمن خوشنویسان سبزوار، از دیگر برنامههای جانبی این نشست بود که مورد استقبال حاضران قرار گرفت.
گفتنی است، مجتمع فرهنگی و کتابخانه امام رضا (ع) سبزوار به همت سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، در دیماه سال ۱۳۹۵ افتتاح شده است و خدمات مطالعاتی و فرهنگی متنوعی در طول سال به اهل علم و پژوهش، به نشانی «بلوار کشاورز، بعد از بیمارستان واسعی، جنب بوستان شهدای گمنام»، ارائه میکند.
منبع: کتابخانه آستان قدس رضوی