- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

تغییر استاندارد بین‌المللی «ایزو ۲۳۳» از «عربی» به «فارسی-عربی»

میراث مکتوب- در پی تلاش‌های مستمر و هماهنگ دبیرخانه کارگروه فنی متناظر ۴۶، مستقر در این سازمان و با همکاری نزدیک فرهنگستان زبان و ادب فارسی و سازمان ملی استاندارد، نام مجموعه استاندارد ايزو ۲۳۳ در حوزه نويسه‌گردانی خطوط، از «عربی» به «فارسی-عربی» تغییر کرد.

استاندارد بین‌المللی «ایزو ۲۳۳» به نظام نویسه‌گردانی حروف فارسی و عربی به لاتین می‌پردازد. این استاندارد در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی و آرشیو کاربرد دارد و روشی یکسان برای فهرست‌نویسی و نمایه‌سازی اطلاعات ارائه می‌دهد. با استفاده از این استاندارد، حروف فارسی-عربی به معادل‌های لاتین تبدیل می‌شوند تا ثبت، بازیابی و تبادل اطلاعات در پایگاه‌های داده و نظام‌های اطلاعاتی به شیوه‌ای منسجم و استاندارد انجام شود.در تیرماه ۱۴۰۴ با ۱۶ رأی موافق و بدون هیچ رأی مخالفی، تغییرعنوان این مجموعه استاندارد از« Arabic characters »  به « Perso-Arabic characters » به تصویب رسید که گامی مهم در راستای تثبیت جایگاه مستقل خط فارسی در اسناد رسمی بین‌المللی است.

عنوان جدید این استاندارد به صورت کامل به این شرح است:
Information and documentation – Transliteration of Perso-Arabic characters into Latin characters

این تحول که پس از سال‌ها پیگیری، با حضور فعال نمایندگان ایران در مجامع بین‌المللی صورت گرفت از دو جهت مهم است: از نظر بین‌‎المللی، این تغییر برای نخستین‌بار تفاوت‌های ساختاری خط فارسی با عربی را در اسناد استاندارد جهانی به رسمیت می‌شناسد و زمینه‌ساز تدوین استانداردهای اختصاصی برای زبان فارسی در آینده می‌شود. از زاویه ملی نیز تحقق این هدف نشان‌دهنده توان علمی و دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی ایران در حوزه استانداردسازی بین‌المللی است.

لازم به ذکر است دبیرخانه کارگروه فنی متناظر ۴۶ با مدیریت هماهنگی‌های داخلی و خارجی، ارائه مستندات فنی و حقوقی و پیگیری مستمر در فرآیند رأی‌گیری، نقش کلیدی در تحقق این دستاورد ایفا کرده و یکی از اهداف راهبردی کشور در ارتقای جایگاه ایران در مجامع بین‌المللی استاندارد را محقق ساخته است.

منبع: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

[1]
[2]