- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

نگاه دکتر سجادی به نقد مقاله «نگاهی به واژه ‌های جوامع احکام النجوم»

میراث مکتوب – دکتر صادق سجادی یادداشتی دربارۀ نقد مقالۀ «نگاهی به واژه‌ های جوامع احکام النجوم» نوشته و در بخش نظرات وب سایت مرکز پژوهشی میراث مکتوب ثبت کرده است.

متن این یادداشت را در ادامه می‌خوانید:

جناب آقای دکتر کرامتی

چنانکه می دانید بنده علاقه ای به تاریخ علوم و اندک اطلاعی در آن ابواب دارم و گاه بر سبیل تفنن هم مقالاتی در آن زمینه ها نوشته‌ ام و مخصوصاً گرداوری و توضیح و تبیین اصطلاحات علمی را بس مفید می دانم.

اخیراً مقالۀ جناب عالی در نقد مقالۀ «نگاهی به واژه‌های جوامع احکام النجوم» توجهم را جلب کرد و پس از ملاحظۀ آن، هر دو نسخۀ مقالۀ آقای فهیمی را خواندم. گرچه وضعیت اسفناک غالب نشریات علمی پژوهشی در این ملک یزدان که مردم با فرهنگ و فرهیختۀ آن در علم و ادب و فرهنگ، گوی سبقت از هم می ربایند، مشهور خاص و عام است، اما نمی دانستم که می‌شود مقاله ای را در نشریه ای علمی – پژوهشی چاپ کرد و ملخص ( هم به لحاظ متن و هم نام نویسندگان!) همان را در نشریۀ علمی – پژوهشی دیگر هم به چاپ رسانید و دوبار از مزایای قانونی یک مقاله بهره مند شد!

همان مقالۀ اول هم با قواعد مقاله نویسی علمی سازگار نیست و نقد دقیق آن، به لحاظ کمیت، کم از خود مقاله نخواهد بود. مقالۀ دوم که در فن تحقیق و حتی رعایت ضوابط صوری مقاله نویسی، سزاست که مورد بررسی قرار گیرد. بنده نقد جناب عالی را خواندم. همۀ آنچه نوشته بودید درست بود. مخصوصاً که جز یک مورد، بقیۀ واژه ها ابداً اصطلاح نیست و هر دانش آموز متوسط ادبیات باید آنها را بداند.

آنچه بیشتر موجب تعجب شد، پاسخ ویراستار نشریۀ فرهنگ‌نویسی است. اولاً پاسخ به نقد وظیفۀ او نبوده است. ثانیاً وقتی کتاب کسی از هر منظری مورد بررسی قرار می گیرد، بدیهی است باید اندکی در بارۀ نویسنده – علی بن زید بیهقی – سخن راند و تفصیل مطلب را به منابع دیگر ارجاع داد. ثالثاً إعمال ضوابط و قواعد نگارش، امری و دستوری نیست. حذف آن ۴۳ واژه هم به همین قیاس نادرست بوده است. اگر آنها واژه های معمولی بوده است، اینها هم که ذکر شده اند، همان حکم را دارند و ابقاء اینها ترجیح بلا مرجح است و اتفاقاً بعضی از آنچه حذف شده، بیش از واژه هایی که ابقاء شده است، مستعمل بوده است.
رابعاً، اینکه نویسندۀ پاسخ به شما یعنی ویراستار مورد بحث، چنان دلیرانه لغت نامۀ دهخدا را مورد حمله قرار داده است، بی تردید حاصل بی اطلاعی او از کارهای مهم دانشمندان و ادیبان یک قرن اخیر است. هرگاه نقدی از این نوع که جناب عالی نوشته اید، به دستم رسد، آن را می خوانم و استفاده می کنم و معتقدم که نقد عالمانه، از مهمترین راههای ارتقای سطح علمی و فرهنگی است.

…………………………………………………

اخبار مرتبط

نگاهی به مقاله «نگاهی به واژه‌ های جوامع احکام النجوم» [1]

نگاهی به واژه های جوامع احکام النجوم [2]

[3]
[4]