- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

کتابخانه دیجیتال نسخ خطی دانشگاه براون (RI)

میراث مکتوب – دانشگاه براون در شهر پراویدنس در ایالتِ رودآیلند در ایالات متحده امریکا قرار دارد. در کتابخانه و نگارخانه (گالری) این دانشگاه با نام کتابخانه جان های (JHL)، مجموعه‌ای بسیار نفیس از نسخ خطی قرآنی کهن و دستنویس‌های هنری عربی، فارسی و ترکی، در قالب کتابخانه دیجیتال، به معرض نمایش عموم گذاشته شده است که برای دانشجویان ایرانی که در زمینهٔ جنبه‌های هنری نسخه‌های خطی، مانند نقاشی‌ها، نگاره‌ها و خوشنویسی‌ها، پژوهشی انجام می‌دهند، بدون تردید می‌تواند رهاوردِ خوبی داشته باشد.
این مجموعه نفیس هنری، پیش‌ تر، متعلّق به کلکسیونِ میناسیان بوده است و به لحاظ نفاست، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این کلکسیون از سوی فقید کرکور میناسیان، عمدتاً از مناطق آسیای مرکزی، جنوبی و جنوب غربی، جمع‌آوری شده است؛ وی فروشنده فعال آثار باستانی اسلامی در خاورمیانه، در نیویورک و پاریس بود. بخشی از آثار باستانی این کلکسیونر، شامل دستنویس‌های خوشنویسی و نسخه‌های خطی مینیاتوری و هنری فارسی، در سال ۱۹۴۳ به کتابخانه کنگره امریکا اهدا گردید و بخش دیگری نیز (همین مجموعه) بعدها به تدریج تا سال ۱۹۹۷، از طرف دخترِ دانشمند و علاقمند به هنر اسلامی و ایرانی او، آدرینا میناسیان، گویا در قالبِ اهدا، به دانشگاه براون، انتقال یافت.
در میان این مجموعه برگ‌‌هایی نفیس از قرآن کریم به خطّ کوفی متنوّع دیده می‌شود که قدمتِ برخی از آن‌ها، به قرن دهم میلادی برمی‌گردد. همچنین در فارسیاتِ این مجموعه نفیس، دستنویس‌ها و مرقعاتی در موضوعاتِ نقاشی، آثار مینیاتوری، مرقعاتِ خوشنویسی، تاریخ علم، صنعت، فناوری، صنایع دستی، صنایع نظامی و جنگاوری و امثال آن قابل مشاهده و مطالعه است.در میان این آثار، قطعاتی بسیار نفیس نیز مشتمل بر مینیاتورها و نقاشی‌هایی به خامه استاد بهزاد و رضا عباسی و نیز مرقعاتی در خوشنویسی به قلم کمال‌الدین، میرعلی حسینی، میرداماد، و فخری دیده می‌شود که بر غنا و نفاستِ این مجموعه افزوده است. به نظر می‌رسد این گالری، نخستین کلکسیونی برای نسخ خطی فارسی و ایرانی در امریکا باشد که دقیق‌ترین و غنی‌ترین اطلاعات را از زمینه نسخ خطی هنری، در قالبی تخصصی‌تر‌، به خصوص در رابطه با دوره‌های ادبیات تطبیقی و مطالعات قرون وسطی، برای دانشجویان، ارائه می‌دهد.
باید دانست که استارتِ فهرست‌‌نویسی و طراحی این کتابخانه دیجیتال، بر پایه دستنویس‌های فقید آقای میناسیان، تحتِ اشراف فقید پروفسور دیوید پینگری، در قالب یک پروژه تحقیقاتی و با حمایت مالی «کمیته امریکایی برای دستنویس‌های آسیای جنوبی (ACSAM)» از سال ۱۹۹۹ کلید خورد.

برای مطالعه ادامه این مقاله بر روی این لینک کلیک کنید. [1]

[2]
[3]