- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

جابر بن حیان و طبقه‌بندی علوم

میراث مکتوب – طبقه‌بندی علوم به عنوان موضوعی روش‌شناسانه به معرفت‌شناسی علم و ترسیم هندسه علم در تمدن اسلامی کمک می‌نماید. ضرورت طبقه‌بندی علوم در تمدن اسلامی با هدف ترسیم هندسه علم برای توسعه علمی و تمدن‌سازی به دنبال نهضت ترجمه برای مسلمانان هویدا گشت. جابر بن حیان در زمره اولین دانشمندانی بود که پیش از تکوین و تثبیت علوم یونانی به طرح طبقه‌‎بندی علوم پرداخت. طبقه‌بندی دوگانه وی از علوم و رعایت سنت قرینه‌سازی آن پیش از تثبیت علوم یونانی و سنت ارسطویی، این فرضیه را مطرح می‌سازد که تقسیم‌بندی دوگانه علوم که توسط دانشمندان دوره‌های بعدی متاثر از سنت ارسطویی دنبال شد؛ پیش از تثبیت سنت ارسطوی به عنوان سنجه‌ای مشخص در طرح جابر بن حیان رعایت شده است. این نوشتار ضمن بررسی احوال و اندیشه های جابر بن حیان، به بررسی شاخصه های طرح طبقه‌بندی وی خواهد پرداخت و در پی پاسخ به این سوال است که طبقه‌بندی وی دارای چه شاخصه هایی بوده و چه تاثیری در جریان طبقه‌بندی علوم در تمدن اسلامی گذاشته است.
متن کامل مقاله «جابر بن حیان و طبقه‌بندی علوم» نوشته محمدباقر خزائیلی نجف‌آبادی که در شماره ۸ فصلنامه علمی – پژوهشی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی به چاپ رسیده است را در فایل پایین مطالعه کنید.
[1]
[2]