- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

کتاب‌شناسی مطالعات قرآنی در زبان‌های اروپایی

میراث مکتوب – کتاب‌‌شناسی یعنی «فهرستی از مجموعه نوشته‌های مرتبط با موضوعی خاص». این تعریف درست است؛ اما کتاب‌شناسی امری بسیار فراتر از این هم هست. کتاب ‌شناسی کمک می‌کند تا شاخه‌‌ای از علوم را تعریف کنیم، تاریخ آن رشته‌ علمی را مستند، و سرفصل‌ های بحث، و محققان آن رشته را مشخص کنیم. از همین رو، به گونه‌ای روشن نشان می‌دهد که حوزه‌های مختلف علائق علمی چگونه پدید می‌آیند و به مرور زمان کم‌رنگ میشوند. ساکتان و غایبان عرصه‌ هر کتاب ‌شناسی هم خود به صد زبان به ما می‌گویند که کدام حوزه از تحقیقات همچنان غریب افتاده و نیازمند توجه بیشتر است.
کتاب‌شناسی حاضر از مطالعات قرآنی اطلاعات زیادی در باب رشته‌ مورد بحث، و البته، در زبان‌های اروپایی در اختیار ما می‌نهد. در پیشگفتار کوتاه خود بر این اثر، ذکر چند نکته را لازم می‌دانم. نخست آنکه محتوای این کتاب‌شناسی به قدری گسترده است که هیچذکس به‌ تنهایی نمیتواند خود را در تمام مدخل ‌های آن خبره و آگاه بداند.
آنچه مطالعه کردید پیشگفتاری از اندرو ریپین، بر کتاب کتاب‌شناسی مطالعات قرآنی در زبان‌های اروپایی تألیف مرتضی کریمی نیا است که از سوی مؤسسه‌ فرهنگی ترجمان وحی به تازگی منتشر شده است.
مؤلف در این کتاب کوشیده است تا فهرست جامع، دقیق و همه ‌جانبه‌ای از مطالعات قرآنی و تفسیری طی پنج قرن گذشته و در فاصله‌ سال‌های ۱۵۰۰ تا ۲۰۱۲ میلادی در ۷ زبان اروپایی (انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، اسپانیولی، ایتالیایی، هلندی و لاتینی) را ارائه دهد.
متن کتاب به زبان لاتین است و تمامی عناوین کتب و مقالات همراه با ترجمه فارسی و به ترتیب الفبایی مؤلفان مرتب شده‌اند.
ترجمه‌های قرآن در زبان‌های اروپایی، در این اثر، کتاب‌ ها و مقالات مرتبط با یکی از موضوعات زیر فهرست می‌شوند: کلیات و کتاب‌شناسی، علوم قرآنی (با تمامی شاخه‌ها از قبیل، وحی ‌شناسی، تاریخ نزول، اسباب النزول، مکی و مدنی، نسخ، اعجاز و …)، تاریخ قرآن، تفسیرپژوهی، مفسران و تاریخ تفسیر، مخطوطات کهن قرآنی، ترجمه‌پژوهی و مترجمان قرآن، واژگان قرآن، آیه‌ پژوهی، سوره‌ پژوهی، اَعلام و مفاهیم قرآن، قرآن ‌‌پژوهان جهان، قرآن و چالش‌های عصر جدید، پژوهش‌های موضوعی در قرآن، نقد و بررسی آثار قرآنی خاورشناسان از موضوعاتی است که در این اثر به آن پرداخته می شود.
عنوان هر مقاله یا کتاب نیز به زبان فارسی ترجمه شده و مشخصات کتاب ‌شناختی کتاب‌هایی که چاپ‌های متعدد و با تجدیدنظر و اضافات داشته‌ اند، و همچنین مشخصات کامل مقالاتی که گاه در زمان‌های مختلف در دو یا سه نشریه یا کتاب انتشار یافته‌اند، ذیل مدخل واحد توضیح داده شده اند.
مشخصات کتاب ‌شناختی کتاب‌ها و مقالاتی که از یکی از زبان‌های اسلامی(مانند عربی، فارسی و اردو) به این زبان‌های اروپایی ترجمه شده‌اند، ذیل هر مأخذ در پانویس ذکر شده است.
در بخش نمایه های این کتاب نیز اَعلام، اماکن، آیات، سوره‌ها، مفاهیم و موضوعات، اصطلاحات تفسیر و علوم قرآنی، کتاب‌ها و مؤلفان آمده و با مراجعه به این بخش کتاب، به‌سهولت می‌توان دریافت که درباره هر موضوع و یا مسئله قرآنی، کدام مقالات یا کتاب‌ها (به چه زبان و در کجا) منتشر شده است.
کتاب‌شناسی مطالعات قرآنی در زبان‌های اروپایی به کوشش مرتضی کریمی‌نیا و با پیشگفتاری از «اندرو ریپین» توسط مؤسسه‌ فرهنگی ترجمان وحی در ۸۰۰ صفحه به چاپ رسیده است.

[1]
[2]