- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

گیب، بانی چاپ کتب فارسی و عربی در انگلیس

میراث مکتوب- 112 سال پیش، الیاس جان ویلکینسن گیب، شرق شناس علاقه مند، در عنفوان جوانی بناگاه بدرود حیات می گوید. مادرش برای زنده مانده یاد و احترام به علایق علمی او، بخشی از اموال خود را وقف نشر آثار و کتب قدیمی زبانهای شرقی فارسی، عربی و ترکی می کند. وی ادوارد براون نویسنده بزرگ انگلیسی را ناظر علمی این پروژه قرار می دهد. از حسن اتفاق علامه محمد قزوینی که آن روزگار ساکن کمبریج بود، دست به کار می شود و کتابهای چهار مقاله عروضی سمرقندی، مرزبان نامه، المعجم فی معاییر اشعار العجم و تاریخ جهانگشای جوینی را تصحیح می کند. در کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، اردیبهشت 78 فهرستی از کتابهای منتشر شده توسط اوقاف گیب درج شده که به چند مورد آن اشاره می شود:
عباس اقبال آشتیانی، طبقات الشعرای ابن معتز را تصحیح می کند، نیکلسون مثنوی معنوی را هم تصحیح و هم به انگلیسی برمی گرداند و نیز اللمع فی التصوف را، ادوارد براون تاریخ گزیده را تصحیح و تاریخ طبرستان ابن اسفندیار را با چهار مقاله عروضی به انگلیسی ترجمه می کند، گای لسترنج بخش جغرافیای نزهة القلوب را تصحیح و سپس به انگلیسی ترجمه می کند.
ظاهراً بیش از 40 عنوان کتاب در این مجموعه توسط محققان ایرانی، عرب، انگلیسی و روسی، تحقیق و تصحیح و بعضاً به انگلیسی ترجمه شد.
حاصل یک اقدام فرهنگی ارزشمند این شد که بیش از 112سال که از مرگ الیاس گیب می گذرد، در اثر روشن بینی یک مادر، چه خدمتی بزرگی شده به ترویج فرهنگ ایرانی و ادبیات اسلامی، نیز چه تعداد پژوهشگرانی از این رهگذر به کار علمی گماشته شدند و موفق به تحقیق چه آثار ماندگاری گردیدند. ما به روان همه کسانی که برای تولید و ترویج فرهنگ و ادب و تاریخ و دانش اسلامی ایرانی در طول قرون خدمت کرده، در هر دین و مسلکی که بوده اند، درود می فرستیم و برای گیب و مادرش از درگاه الهی طلب مغفرت داریم.

اکبر ایرانی- میراث مکتوب

[1]
[2]