- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

نقدی بر غزلیات ابن عماد خراسانی (شیرازی)

میراث مکتوب- چندی است دفتر دوم متون ایرانی به کوشش جوان فاضل، جواد بَشَری، از سوی انتشارات مجلس شورای اسلامی به چاپ رسیده است. در این دفتر هفت متن کهن به صورت حروف چینی و دو رسالۀ عربی به صورت عکسی (نسخه برگردان) چاپ شده است. پنجمین متن، از گروه نخست، غزلیات ابن عماد خراسانی است که خانم زینب افضلی ترتیب چاپ آن را داده اند.
ابن عماد که اصل وی از خراسان است، در قرن هشتم هجری قمری در شیراز و از مادری که گفته اند دختر خواجه قوام‌الدین محمد صاحب عیار بوده، متولد شده و در همان شیراز نیز زیسته و بالیده است. به زبان های فارسی و تازی شعر می سروده، در علم قرائت استاد بوده و در همین زمینه اثری به نام خلاصه التنزیل [ظ: التّرتیل] از او به جای مانده است. اثرِ دیگرِ ابن عماد ده نامه است. تاریخ وفات او نیز، مانند زمان ولادتش معلوم نیست. در مقدّمۀ غزل های ابن عماد آمده است که «بی تردید تا ۸۲۳ ق و شاید حتّی ۸۳۳ ق زنده بوده است.»
اکنون دویست و پانزده غزل مستقل، یک غزل ناقص، همراه با یازده غزلِ مندرج در مثنویِ ده نامه، و سه بیت مثنوی از ابن عماد در منابع کهن یافته و به نظر جواد بشری «به شکل مطلوب» به چاپ سپرده شده است. منابع تدوین غزل های ابن عماد نیز از این قرار است:
۱٫ جُنگ «اسکندر میرزا» (۴-۸۱۳ ق).
۲٫ مجموعۀ کتابخانۀ «خدیوی» مصر (۸۲۳ ق).
۳٫ مجموعۀ کتابخانۀ «آستان قدس» (۸۳۳ ق).
۴٫ سفینۀ کتابخانۀ کاخ ملّی «گلستان» (۸۵۵-۸۳۸ ق).
۵٫ مجموعۀ دواوین شعرای «پاریس» (۸-۸۴۷ ق).
۶٫ مجموعۀ الاشعار کتابخانۀ ملّی ملک (۹۴۲ ق).
ضمناً «با توجه به درست تر بودنِ ضبط ها و داشتن تعداد قابل توجهی غزل بیش از دیگر دست نوشته ها، مجموعۀ «پاریس» اساس کار» قرار داده شده است.

مقالۀ « در حاشیۀ « نقدی بر غزلیات ابن عماد خراسانی (شیرازی)» » نوشتۀ فرزاد ضیائی حبیب‌آبادی؛ از مجموعه مقالات گزارش میراث – ویژه نقد متون است که به زودی فایل نهایی آن روی سایت قرار خواهد گرفت.

برای دریافت فایل کامل مقاله روی «دریافت فایل» کلیک کنید.


دریافت فایل

[1]
[2]