- مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب - https://mirasmaktoob.com -

تأثیرپذیری لئوناردو داوینچی از مکانیک دورۀ اسلامی

میراث مکتوب- ساختن ماشین کار دائم از دیرباز آرزوی دانشمندان و مهندسان در دوره‌های مختلف تاریخی بوده است. ماشینی که بدون نیاز به هیچ نیروی خارجی یا سوخت، به حرکت دائمی خود ادامه دهد. این اندیشه نخستین بار در چین باستان مطرح شد و از آنجا به هند راه یافت و سپس در قرن اول هجری از طریق آثار علمی دانشمندی هندی به نام برهما گوپتا وارد جهان اسلام شد.

با اینکه دانشمندانی چون ابن سینا بر محال بودن دور دائم تأکید کرده‌اند، در برخی دستنوشته‌ها و رساله‌های مرتبط با علم حیل (مکانیک) دوره اسلامی طرح‌هایی برای ساختن چنین ماشین با عنوان «دور دائم» دیده می‌شود. بعدها این فکر از طریق آثار علمی دورۀ اسلامی به اروپا راه یافت و طرح‌های گوناگونی با ساز و کارهای متفاوت برای ساخت آن پیشنهاد شد.

لئوناردو داوینچی نیز که در سال 1452 در چنین روزی (15 آوریل) متولد شد، یکی از کسانی است که جذب این ایده شد و طرحی برای ماشین کار دائم ارائه داد.

در یکی از مقالات شمارۀ اخیر دوفصلنامۀ میراث علمی اسلام و ایران با عنوان «دو دستنوشتۀ کوتاه فارسی دربارۀ ماشین کار دائم» نوشتۀ مائده حسین‌زاده، دستنوشته‌ای معرفی شده است که نشان می‌دهد طرح داوینچی مأخوذ از مكانيک دورۀ اسلامی است.

متن کامل این مقاله را می‌توانید در اینجا [1] ببینید.

[2]
[3]